Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Uỷ viên Bộ Chính trị – Thủ tướng Chính phủ Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và các đồng chí đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội; đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành Trung ương và lãnh đạo tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh dâng hoa, dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ nhân dịp về dự Chương trình Truông Bồn “Khúc tráng ca bất tử”, do tỉnh Nghệ An và Báo nhân dân phối hợp tổ chức ngày 14/8/2016.

     Du khách về với Truông hôm nay trong niềm vui khi cuộc sống nơi đây đã được hồi sinh. Trên mảnh đất anh hùng này năm xưa, bom đạn giặc Mỹ ngày đêm cày xới, nay là Khu di tích lịch sử Quốc gia, biểu tượng lịch sử của Thanh niên xung phong Việt Nam, nơi hội tụ linh hồn của 1.240 cán bộ, chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh để bảo vệ huyết mạch giao thông Truông Bồn. Trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt ấy, nhất là từ năm 1964 – 1968, hòng hủy diệt Truông Bồn với chiều dài 05km đi qua địa phận xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An trên tuyến đường chiến lược 15A, đế quốc Mỹ đã điên cuồng đánh phá, chúng đã trút xuống mảnh đất anh hùng này 18.936 quả bom các loại và hàng chục ngàn quả tên lửa, hòng cắt đứt mạch máu giao thông của ta chi viện sức người, sức của từ hậu phương lớn miền Bắc cho chiến trường miền Nam.

      Trong cuộc chiến đấu sinh tử này, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ bộ đội, thanh niên xung phong, công nhân ngành giao thông, dân quân tự vệ bị thương; 1.240 cán bộ, chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh. Tiêu biểu là những chiến công và sự hy sinh oanh liệt ngày 31 tháng 10 năm 1968 của 13 chiến sĩ thanh niên xung phong “Tiểu đội thép” Anh hùng thuộc Đại đội Thanh niên xung phong 317, Đội 65, Tổng đội Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước, tỉnh Nghệ An. Trong những năm tháng chiên tranh khốc liệt ấy, với lòng quả cảm, với tinh thần và quyết tâm sắt đá: “Tim có thể ngừng đập – nhưng đường không thể tắc” lực lượng Thanh niên xung phong Nghệ An đã cùng với các lực lượng của quân và dân ta bất chấp mưa bom, bão đạn của kẻ thù, lập nên những chiến công, những kỳ tích, làm nên chiến thắng Truông Bồn; làm nên một Huyền thoại Truông Bồn trong cuộc đấu tranh vệ quốc vĩ đại của dân tộc ta trong thế kỷ 20.

       Chiến tranh đã lùi xa, đất nước đang từng ngày đổi mới. Thế hệ trẻ của ngày hôm nay là thế hệ của hòa bình, độc lập, phát huy truyền thống cách mạng của thế hệ cha anh để học tập, lao động sáng tạo với khát khao đóng góp xứng đáng sức trẻ vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước - hiện thực mong ước của Bác Hồ đưa Việt Nam cùng sánh vai với các cường quốc năm châu. Cũng thế hệ ấy, trong suốt những năm đánh Mỹ là sự chia cắt hai miền, là trường kỳ kháng chiến, với ý chí quật cường “Không có gì quý hơn độc lập – tự do” là kim chỉ nam, là lời thề son sắt của cả dân tộc. Với sức trẻ anh hùng của tuổi trẻ ngày ấy trong phong trào “ba sẵn sàng” đã thắp sáng tinh thần cách mạng của lớp lớp thanh niên trên mỗi chiến trường, trên mỗi trận đánh, trên mọi mặt trận tạo thành sức mạnh thần kỳ đánh tan đế quốc xâm lược.

Chi đoàn Cơ quan Tỉnh đoàn Nghệ An trồng cây sim, cây mua tại Khu di tích nhân dịp kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931 – 26/3/2016).

      Về với Truông Bồn hôm nay, chúng ta sẽ cảm nhận được sâu sắc hơn lòng quả cảm và sự gian khổ, hy sinh của tuổi trẻ ngày ấy. Về với Truông Bồn hôm nay, chúng ta như đang nghe, như đang thấy đâu đây các chị, các anh, 13 chiến sĩ thanh niên xung phong “Tiểu đội thép” Anh hùng, họ đang phá bom nổ chậm, đang lấp hố bom thông đường, đang làm “cọc tiêu sống” dẫn đường cho xe qua Truông ngày ấy trong đêm. Và, về với Truông Bồn hôm nay, chúng ta như đang nghe các chị, các anh đang rì rầm những tiếng nói, tiếng cười; những lời tâm sự cùng nhau trước giờ ra trận địa qua những câu chuyện tha thiết của nỗi niềm con gái trong đêm trước giờ ra trận địa qua lời kể của chị Trần Thị Thông, nguyên Tiểu đội trưởng của tiểu đội ngày ấy:

       " Đang nói: Các chị nà! Mai em được mặc cái áo gấm màu hồng đi đám cưới anh Hòa và chị Tâm rồi! Mai em được về với mẹ em rồi! Nghe nói sắp đến ngày giải phóng rồi, nhà em sẽ được đoàn tụ, lúc nớ em lại được ôm mẹ mà ngủ rồi! Chị Thông bảo: Thôi muộn rồi các 0 đi ngủ đi - 0 Đang cũng rứa, để sức mai về mà đi đám cưới Hòa – Tâm, rồi đến trường mà nhập học. Nỏ, em nỏ ngủ được mô chị nà, các chị nà - sắp phải xa các chị, xa Truông Bồn rồi – nhớ lắm! Mà em cũng phải ra trận địa lần cuối để sáng mai tạm biệt các chị, tạm biệt đơn vị, tạm biệt Truông Bồn chớ! Thôi, làm cả năm cả tháng như rứa mà không chán à? Nỏ, còn ở Truông Bồn ngày mô em còn làm ngày nớ - hàng ngàn ngày ở đây em nỏ sợ - sợ chi một bữa!...”

       Nhưng có ngờ đâu, trận bom dữ dội của bốn chiếc máy bay Mỹ vào lúc 06h10 phút ngày 31 tháng 10 năm 1968 đã cướp đi sinh mạng của mười một cô gái và hai chàng trai, trong khi các chị, các anh đang san lấp hố bom thông đường, kịp cho đoàn xe quân sự vượt qua Truông vào Nam trước khi trời sáng. Sự hy sinh của các chị, các anh đã để lại nỗi khắc khoải, nhói đau những người ở lại – bởi chỉ còn 18 giờ nữa máy bay Mỹ ngừng ném bom miền Bắc - những ước mơ, những dự định của các chị, các anh đã tắt lặng sau trận bom thù khi tuổi đời mới mười tám, đôi mươi và tất cả cũng chưa ai kịp xây dựng hạnh phúc lứa đôi!

        Và nữa là 13 chiến sĩ hy sinh, chỉ tìm được sáu chiến sĩ còn vẹn nguyên phần cơ thể. Bảy chiến sĩ thân thể đã hòa lẫn vào đất trời, cỏ cây Truông Bồn. Những gì tìm được của bảy chiến sĩ, đồng đội và người thân đành phải ngậm ngùi chia thành bảy phần và xây cho các chị, các anh “ngôi nhà” chung ngay tại nơi các chị, các anh hy sinh. Trong số 13 chiến sĩ hy sinh, có năm chiến sĩ đã nhận được giấy báo nhập học tại các trường trung cấp chuyên nghiệp sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 3 năm - nhưng giấy báo đó đã theo các chị về với ngôi mộ chung của tiểu đội. Rồi chuyện tình bị tráng của anh Cao Ngọc Hòa và chị Nguyễn Thị Tâm yêu nhau suốt ba năm trời, đã được hai gia đình định ước ngày cưới, nhưng đêm hôm ấy cũng là lần cuối anh chị cùng đơn vị ra trận địa và họ đã mãi mãi ra đi! Cuộc đưa dâu nơi quê nhà đã đành phải bỏ ngỏ! Anh Hòa ơi lời hẹn với chị Tâm/Nơi chín suối có trăm năm hạnh phúc!

     Với thế hệ hôm nay và mai sau các chị, các anh đã trở thành những người anh hùng bất tử. Và ở nơi này, Truông Bồn hôm nay và mai sau, mãi vang vọng những lời ru của đất mẹ như là lời ru của cả dân tộc để linh hồn các chị, các anh được yên giấc ngàn thu! Ngày ngày, Truông Bồn hôm nay kể cả những trưa hè nắng chang chang, mặc cho gió Lào bỏng rát hay những cơn gió lạnh mùa đông đến thấu thịt xương, nhưng từng đoàn người khắp mọi miền của Tổ quốc vẫn hành hương về với Truông Bồn để thắp nén nhang thơm tưởng nhớ và cầu nguyện cho linh hồn các chị, các anh luôn được siêu thoát, an lành nơi cõi vĩnh hằng và phù hộ - độ trì cho Quốc thái dân an - cho nước nhà ngày càng phồn thịnh. Về với hoạt động tri ân này, nhiều đoàn đại biểu của tuổi trẻ đã tổ chức báo công; trao phần thưởng cho học sinh giỏi, làm lễ kết nạp đoàn, kết nạp đội…; nhiều đôi trai tài - gái sắc cũng đã về đây dâng hoa, dâng hương báo cáo với anh linh các anh hùng liệt sĩ trước ngày họ cùng nhau về với tổ ấm trăm năm; và nhiều bạn trẻ về với Truông Bồn cũng đã không giấu nổi niềm cảm xúc sự khâm phục và tâm nguyện sống sao cho xứng đáng với thế hệ các chị, các anh đã từng sống và chiến đấu!

Đoàn đại biểu Hội Cựu chiến binh Văn phòng Quốc hội nước CHXHCNVN về dâng hoa, dâng hương, tri ân các anh hùng liệt sĩ tại Truông Bồn ngày 10/12/2016.

CHU VĨNH HIỆP – GIÁM ĐỐC BAN QUẢN LÝ

KHU DI TÍCH LỊCH SỬ TRUÔNG BỒN