Dự lễ kỷ niệm có các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, các cựu thanh niên xung phong (TNXP), đại diện tỉnh Nghệ An và các địa phương cùng đông đảo nhân dân... (Ảnh: Hoàng Lam).

Truông Bồn là một đoạn đèo dốc có chiều dài 5km, độ cao gần 70m, nằm trên tuyến đường chiến lược 15A đi qua địa phận xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Cung đường độc đạo Truông Bồn có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, là nơi kết nối các huyết mạch giao thông của ta từ hậu phương lớn miền Bắc chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam. Trong những năm đế quốc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, nơi đây được xem là tuyến lửa khốc liệt nhất.

Hàng nghìn người con quê hương xứ Nghệ đã xung phong lên đường, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ Quốc, bảo vệ các huyết mạch giao thông chi viện vào chiến trường Miền Nam. Giữa mảnh đất bom cày đạn xới, khi mà cái chết luôn cận kề, hàng vạn con người nơi đây đã sống và chiến đấu, đã vượt lên bom đạn hiểm nguy, vất vả thiếu thốn, ngày đêm bám trận địa, giữ vững mạch máu giao thông. Các lực lượng thực hiện nhiệm vụ trên cung đường này đã đào đắp hàng triệu mét khối đất đá, giúp hơn 94 nghìn lượt xe cơ giới lưu thông, vận chuyển và giải tỏa hơn 1 triệu tấn hàng vượt qua Truông Bồn, theo sát các đoàn quân vào chiến trường miền Nam (Ảnh: Hoàng Lam).

Mảnh đất Truông Bồn chỉ vỏn vẹn 6.000m2, bình quân một phút rưỡi lại phải hứng chịu sức công phá của một quả bom tấn - cường độ hủy diệt khủng khiếp có một không hai trong lịch sử nhân loại. Trong cuộc chiến sinh tử này, 1.240 cán bộ, chiến sỹ đã kiên cường chiến đấu và anh dũng hy sinh, tiêu biểu là sự hy sinh của 13 chiến sỹ TNXP Đại đội 317, TNXP chống Mỹ cứu nước tỉnh Nghệ An vào ngày 31/10/1968. Trận bom khủng khiếp và tàn khốc đã cướp đi sinh mạng của 11 cô gái và 2 chàng trai, khi mà chỉ còn ít giờ nữa, Mỹ tuyên bố ngừng ném bom trên toàn miền Bắc.

Ban tố chức đã bố trí 13 chiếc ghế, đặt ở vị trí trang trọng nhất cùng bộ trang phục của lực lượng TNXP và những chiếc nón lá, 13 ngọn nến, 13 bông hoa cúc trắng - tượng trưng cho 13 liệt sỹ TNXP đã ngã xuống trong trận chiến giữ đường vào ngày 31/10/1968, khi chỉ ít giờ nữa lệnh ngừng phá hoại miền Bắc có hiệu lực (Ảnh: Hoàng Lam).

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, ông Lê Quốc Minh - Tổng biên tập Báo Nhân Dân khẳng định: "Hôm nay, chúng ta có mặt ở đây để một lần nữa vinh danh các anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống ở Truông Bồn vì độc lập tự do của Tổ Quốc. Xin kính cẩn nghiêng mình trước anh linh của 13 liệt sỹ Đại đội 317 Tổng đội TNXP chống Mỹ cứu nước tỉnh Nghệ An cũng như hàng nghìn liệt sỹ của các đơn vị bộ đội, TNXP, công nhân giao thông, nhân dân xã Mỹ Sơn và các địa phương khác, đã dâng hiến tuổi xuân, không tiếc thân mình để san lấp những hố bom, để huyết mạch giao thông trên con đường chống Mỹ luôn được thông suốt, nêu tấm gương nghĩa liệt muôn đời..." (Ảnh: T.C).

"Điều xúc động sâu xa ở Truông Bồn là sự lựa chọn lịch sử, là sự dám chết khi con người đã được thấy con đường sống với sứ mệnh đã hoàn thành nhiệm vụ. Từ sáng 31/10/1968, chỉ đến 0 giờ ngày 1/11/1968 là ngừng bắn, là hòa bình ở Miền Bắc. Trong tay các anh chị TNXP ở Truông Bồn ngày ấy là những giấy gọi nhập học của các trường chuyên nghiệp, là những quyết định xuất ngũ đã ký… Phía trước là đám cưới. Tương lai là những giảng đường… 

Trong ảnh là hoạt cảnh tái hiện khoảnh khắc các chiến sỹ TNXP Đại đội 317 nhận quyết định ra quân vào ngày 30/10/1968, chỉ đúng một ngày trước khi hi sinh (Ảnh: Hoàng Lam).

Trận bom sáng 31/10/1968 đã cướp đi sinh mạng, cướp đi tương lai, hoài bão của những chàng trai, cô gái đang ở tuổi 18, đôi mươi, để lại đau đớn, tiếc thương cho đồng chí, đồng đội và những người ở lại (Ảnh: Hoàng Lam).

Bà Nguyễn Thị Thông - Tiểu đội trưởng Tiểu đội cảm tử, Đại đội 317 TNXP chống Mỹ cứu nước tỉnh Nghệ An, người duy nhất sống sót sau trận bom sáng 31/10/1968, xúc động theo dõi chương trình nghệ thuật tái hiện cuộc chiến đấu trên tuyến lửa Truông Bồn (Ảnh: Hoàng Lam).

Chương trình nghệ thuật được dàn dựng  công phu, tái hiện cuộc chiến đấu và hi sinh oanh liệt của những người lính TNXP trên "tọa độ lửa" Truông Bồn khiến nhiều người xúc động (Ảnh: Hoàng Lam).

"Các chị không về, để lỡ cuộc đưa dâu, các anh ở lại với đất mẹ Truông Bồn, để lỡ một tương lai cá nhân tươi đẹp! Khi trái tim lắng nghe lời hiệu triệu từ chiến trường, tất cả đã ở lại mặt đường để không lỡ những chuyến hàng vào Nam, không lỡ tình đồng đội keo sơn, cho ngày Miền Nam giải phóng, cho ngày thống nhất non sông không lỗi hẹn! 

Những tấm thân làm cọc tiêu cho xe qua ngày ấy; những tấm thân đã ngã xuống trong loạt bom tọa độ ác nghiệt trong ngày cuối của chiến tranh, chỉ trước vài giờ thời điểm ngừng bắn có hiệu lực, mãi mãi trở thành cọc tiêu cho đất nước, quê hương biết đi về đúng hướng; cho thế hệ mai sau biết đứng thẳng làm người!", ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh.

Những người lính TNXP trên tuyến lửa Truông Bồn đã viết nên huyền thoại về lòng yêu nước, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh cho Tổ Quốc trường tồn (Ảnh: Hoàng Lam).

Nhân dịp này, nhiều phần quà đã được trao tặng tới đại diện các TNXP tiểu đội cảm tử, Đại đội 317 và các gia đình chính sách trên địa bàn tỉnh Nghệ An (Ảnh: Hoàng Lam).